شیوه نگهداری روپوش سربی: راهنمای جامع برای افزایش حفاظت و طول

 ضرورت حیاتی نگهداری روپوش سربی

در دنیای پزشکی مدرن، تصویربرداری تشخیصی و مداخله‌ای نقش غیرقابل جایگزینی دارد. با این حال، کار با دستگاه‌های اشعه ایکس و گاما بدون تجهیزات حفاظتی، مانند ورود به میدان مین است. روپوش سربی (Lead Apron) تنها یک لباس کار نیست؛ بلکه یک سپر بیولوژیک است که بدن پرسنل را از آسیب‌های ناشی از تابش‌های یونیزان محافظت می‌کند.

پرتوهای یونیزان می‌توانند با نفوذ به بافت‌ها پیوندهای شیمیایی DNA را بشکنند و نتیجه آن بروز جهش‌های ژنتیکی، سرطان‌های پوستی، آب‌مروارید پرتویی و اختلالات خونی است. بنابراین، نگهداری روپوش سربی نه یک کار اضافی، بلکه ضرورتی حیاتی برای سلامت پرسنل بخش‌های رادیولوژی، سی‌تی اسکن، آنژیوگرافی و اتاق عمل است.

روش های نگهداری روپوش سربی

۱. آویزان نگه داشتن روپوش سربی: جلوگیری از خستگی مواد

سرب به دلیل چگالی بالا، سنگینی قابل توجهی دارد و وزن آن فشار زیادی به ساختار پلیمر یا پارچه روپوش وارد می‌کند.

روش صحیح: روپوش‌ها باید روی آویزهای پهن و مقاوم قرار گیرند که مطابق با شکل شانه طراحی شده‌اند.

چرا مهم است؟ استفاده از میخ یا آویز باریک باعث تمرکز تنش روی شانه می‌شود و لایه سرب داخلی تحت کشش قرار می‌گیرد. این فشار نقطه‌ای به مرور زمان باعث ایجاد ترک‌های میکروسکوپی می‌شود که به چشم دیده نمی‌شوند اما اثر حفاظتی روپوش را کاهش می‌دهند.

نکته عملی: اگر آویز استاندارد در دسترس نبود، روپوش را روی سطح صاف پهن کنید، اما هرگز آن را روی صندلی یا زمین رها نکنید.

۲. کنترل محیط نگهداری: دما و رطوبت

لایه‌های داخلی روپوش‌های سربی به تغییرات محیطی حساس هستند و محافظت از آن‌ها نیازمند توجه به شرایط دما و رطوبت است.

• گرما: قرار دادن روپوش نزدیک رادیاتور، لوله آب گرم یا در خودروی آفتاب‌گیر باعث ترد شدن و کاهش انعطاف‌پذیری لایه‌های داخلی می‌شود.

• رطوبت: رطوبت بالا می‌تواند موجب رشد کپک و اکسیداسیون احتمالی سرب شود، به ویژه در مدل‌های کامپوزیت.

استاندارد محیطی: بهترین دما برای نگهداری روپوش‌های سربی بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و رطوبت کمتر از ۵۰٪ است. محیط با تهویه مناسب، طول عمر روپوش را افزایش و از آسیب‌های ناشی از شرایط محیطی جلوگیری می‌کند.

۳. تمیزکاری و پروتکل بهداشتی

روپوش‌های سربی به دلیل تماس مستقیم با پوست، لباس و محیط‌های درمانی، می‌توانند محل تجمع باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و آلودگی‌های محیطی باشند. رعایت پروتکل‌های بهداشتی نه تنها از انتقال عفونت به بیماران و پرسنل جلوگیری می‌کند، بلکه طول عمر و کارایی حفاظتی روپوش را افزایش می‌دهد.

اصول تمیزکاری روپوش‌های سربی تراست خاورمیانه:

1. استفاده از مواد پاک‌کننده مناسب:

   • از محلول آب ولرم با صابون ملایم یا شوینده‌های غیرخورنده و غیرساینده استفاده کنید.

   • مواد شیمیایی قوی یا حلال‌ها مانند الکل غلیظ، سفیدکننده (وایتکس)، تینر یا حلال‌های صنعتی می‌توانند لایه‌های PVC و سربی را ترک‌دار و شکننده کنند و توان حفاظتی روپوش را کاهش دهند.

2. ابزار مناسب:

   • از پارچه نرم، اسفنج میکروفایبر یا دستمال‌های لطیف استفاده کنید.

   • از ساییدن با برس‌های زبر یا مواد ساینده پرهیز کنید تا پوشش سطحی آسیب نبیند.

3. روش تمیزکاری:

   • ابتدا سطح روپوش را از گرد و غبار پاک کنید.

   • سپس پارچه یا اسفنج را به محلول صابون آغشته کرده و به آرامی سطح روپوش را پاک کنید.

   • به مناطق حساس مانند شانه‌ها، گردن، ناحیه تیروئید و پشت کمر توجه ویژه داشته باشید.

4. خشک کردن:

   • بعد از تمیزکاری، روپوش را با پارچه خشک و نرم به آرامی خشک کنید.

   • از خشک‌کن با حرارت مستقیم، سشوار یا قرار دادن روی رادیاتور خودداری کنید؛ حرارت مستقیم می‌تواند باعث ترک خوردن و ترد شدن لایه سرب شود.

5. پاکسازی دوره‌ای:

   • توصیه می‌شود هفته‌ای یک بار تمیزکاری سطحی انجام شود.

   • در صورت آلودگی شدید یا تماس با مواد عفونی، پس از هر استفاده سطح روپوش را فوراً ضدعفونی کنید.

6. ضدعفونی مناسب:

   • از محلول‌های ضدعفونی با غلظت مناسب و سازگار با مواد PVC و سرب استفاده کنید.

   • محلول‌های قوی اسیدی یا قلیایی می‌توانند لایه حفاظتی روپوش را خراب کنند و نشت اشعه را افزایش دهند.

7. نکات ایمنی هنگام تمیزکاری:

   • دستکش‌های لاتکس یا نیتریل حین پاکسازی استفاده شود.

   • از تماس مستقیم با مواد ضدعفونی‌کننده قوی جلوگیری شود.

   • روپوش را روی سطح صاف یا آویز استاندارد قرار دهید و هرگز روی زمین یا صندلی تمیز نکنید.

اهمیت رعایت پروتکل بهداشتی:

• پیشگیری از انتقال عفونت‌ها: روپوش‌های سربی در تماس مستقیم با پرسنل و بیماران هستند، تمیز نگه داشتن آن‌ها خطر انتقال میکروب‌ها را کاهش می‌دهد.

• حفظ کارایی حفاظتی: تمیزکاری صحیح مانع آسیب به لایه‌های داخلی سربی و پوشش PVC می‌شود.

• افزایش طول عمر روپوش: رعایت دستورالعمل‌های تراست خاورمیانه باعث می‌شود یک روپوش سربی بین ۵ تا ۷ سال عملکرد حفاظتی خود را حفظ کند.

روش استاندارد نگهداری روپوش سربی: با یک پارچه نرم یا اسفنج میکروفایبر و محلول آب ولرم با صابون ملایم سطح روپوش را پاک کنید.

چرا نباید ماشین لباسشویی یا مواد قوی استفاده کرد؟ فشار مکانیکی ماشین لباسشویی و مواد شیمیایی قوی می‌توانند ساختار یکپارچه لایه‌های سربی را متلاشی کنند و دوام و اثر حفاظتی روپوش را کاهش دهند. همچنین مواد ضدعفونی‌کننده حاوی وایتکس یا الکل غلیظ، باعث ترک خوردن و خشک شدن پوشش PVC یا نایلون روی روپوش می‌شوند.

۴. بازرسی دوره‌ای و تست نفوذپذیری

ظاهر سالم روپوش همیشه نشان‌دهنده ایمنی کامل آن نیست.

بازرسی بصری: ماهانه به دنبال فرورفتگی‌ها، برجستگی‌ها یا بوی غیرعادی باشید.

تست تخصصی: سالی یک‌بار روپوش باید تحت دستگاه فلوروسکوپی قرار گیرد تا شکستگی‌های احتمالی لایه سربی مشخص شود. خطوط روشن یا لکه‌های سیاه در تصویر نشان‌دهنده نشت اشعه هستند.

استاندارد طلایی: اگر سوراخ یا ترک بزرگتر از ۵ میلی‌متر مربع در مناطق حیاتی مانند تیروئید یا غدد جنسی مشاهده شد، روپوش باید فوراً از چرخه عملیاتی خارج شود.

۵. ممنوعیت تاشدگی روپوش سربی

تا کردن طولانی و مکرر روپوش‌های سربی یکی از رایج‌ترین اشتباهات نگهداری است و می‌تواند به آسیب جدی ساختار حفاظتی منجر شود. لایه‌های سربی در داخل روپوش به مرور زمان در محل تا کریستالیزه شده و شکننده می‌شوند. این فرآیند مشابه خم و راست کردن مکرر یک گیره کاغذ است که نهایتاً باعث شکستن آن می‌شود.

اثرات تا کردن نادرست:

• ایجاد نقاط شکننده و ترک‌های میکروسکوپی در لایه سربی

• کاهش توانایی روپوش در جذب و مسدود کردن پرتوهای ایکس و گاما

• کوتاه شدن طول عمر مفید روپوش به کمتر از شش ماه، حتی برای روپوش‌های با کیفیت بالا

• افزایش خطر نشت اشعه در نقاط حیاتی بدن (تیروئید، غدد جنسی، شکم)

راهکارهای صحیح نگهداری روپوش سربی:

1. جابجایی به شکل رول:

   • هنگام حمل و نقل، روپوش را به آرامی رول کنید تا از ایجاد خط تا جلوگیری شود.

   • قطر رول نباید کمتر از ۲۰ سانتی‌متر باشد تا فشار روی لایه سربی پخش شود و آسیب ایجاد نکند.

2. عدم تا کردن در کشو یا روی زمین:

   • هیچگاه روپوش را تا نکنید و در کشو، صندلی یا کمد فشرده قرار ندهید.

   • قرار دادن روی زمین یا جمع کردن نامناسب باعث ایجاد فشار نقطه‌ای و آسیب دائمی می‌شود.

3. استفاده از آویزهای استاندارد هنگام نگهداری بلندمدت:

   • بهترین روش برای نگهداری طولانی مدت، آویزان کردن روپوش روی آویز پهن و مقاوم است.

   • این روش باعث توزیع یکنواخت وزن و حفظ شکل اصلی روپوش می‌شود.

4. بازرسی دوره‌ای بعد از رول کردن:

   • بعد از جابجایی و رول کردن، سطح روپوش را بررسی کنید تا خطوط شکسته یا تغییر شکل مشاهده نشود.

   • در صورت وجود هرگونه ترک یا فرورفتگی در نقاط حیاتی، روپوش باید فوراً از چرخه عملیاتی خارج شود.

نکته عملی تراست خاورمیانه:

• حتی رول کردن نامناسب با قطر کم یا فشار زیاد می‌تواند باعث آسیب لایه‌های داخلی شود. بنابراین همیشه دقیقاً مطابق با دستورالعمل رول کردن استاندارد عمل کنید.

• ترکیب استفاده از آویز استاندارد برای نگهداری طولانی و رول کردن برای جابجایی، بهترین روش برای حفظ دوام و ایمنی روپوش است.

اهمیت رعایت نگهداری روپوش سربی:

رعایت ممنوعیت تا کردن و استفاده از روش رول مناسب، نه تنها از آسیب مکانیکی و کاهش اثر حفاظتی روپوش جلوگیری می‌کند، بلکه طول عمر آن را به ۵ تا ۷ سال می‌رساند و سلامت پرسنل را در محیط‌های رادیولوژی و اتاق‌های تصویربرداری تضمین می‌کند.

۶. مستندسازی و مدیریت انبار

هر روپوش باید دارای شناسنامه یا کد اختصاصی باشد.

اطلاعات ضروری: تاریخ خرید، نام سازنده، میزان معادل سربی (Lead Equivalency)، تاریخ آخرین بازرسی.

چرا مهم است؟ ثبت دقیق اطلاعات کمک می‌کند زمان تعویض تجهیزات فرسوده پیش‌بینی شود و از خطرات احتمالی برای پرسنل جلوگیری گردد.

نتیجه‌گیری و تحلیل اقتصادی

سرمایه‌گذاری در خرید روپوش سربی با کیفیت، بدون رعایت اصول نگهداری روپوش سربی، هدر رفتن بودجه بیمارستان است. یک روپوش که درست نگهداری شود، بین ۵ تا ۷ سال عمر مفید دارد، در حالی که تا کردن یا فشارهای نادرست می‌تواند همان روپوش گران‌قیمت را در کمتر از ۶ ماه غیرقابل استفاده کند. مراقبت از روپوش سربی، مراقبت از سلامت پرسنلی است که در خط مقدم درمان قرار دارند.

 خدمات تخصصی ما در کنار شماست

برای اطمینان از سلامت تجهیزات و پرسنل، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید و خدمات نگهداری روپوش سربی، تست نشت اشعه و نصب سیستم‌های آویز استاندارد را دریافت کنید. ایمنی شما، اولویت ماست!

برای دریافت مشاوره، استعلام قیمت و ثبت سفارش:

• تلفن تماس مستقیم: ۰۲۱۶۵۰۱۱۵۱۳
• واتس‌اپ: ۰۹۱۰۵۸۳۰۰۷۵
• وب‌سایت رسمی: trustmed.ir